dinsdag 11 mei 2021

Hoe het begon



Onder de douche krijg je vaak de beste invallen, zo ook nu.

In dit blog, dat helemaal gaat over het ondergrondse, heb ik eigenlijk nooit verteld hoe dit bij mij ooit allemaal is begonnen bedenk ik me.

Het begint allemaal begin jaren zeventig, ik meen zelfs een en zeventig.

Een nieuwe collega in de zaak waar ik werk vraagt of ik het leuk zou vinden om samen met een groepje vrienden eens mee zou willen naar hun zaterdagavond vertier. Zij brengen heel regelmatig de zaterdagavond door in de Sint Pietersberg. Erin vraag ik nog eens voor alle zekerheid? Ja erin.

Bijeen komen rond 20,00 uur in café Maasdal aan de Lage kanaaldijk.

Oke ik zal er zijn.

Op die avond tref ik er mijn collega Charles Janssen, Robbie Janmaat,Wiel Helligers, Odile Koolen, Henk Jaspers en Jan de Regt.

Het stel is sinds jaar en dag kaart en stapvrienden.


 De zaterdagavond groep op de flank van de Gothart in Noord van links naar rechts: Henk ,Wil , Robbie, Annie, Charles en Odile. Zelf sta ik er niet op, iemand moest immers de foto maken. Maart 1972

Mijn collega Charles is van het organiseren, Robbie is de bergkenner (hij groeide op bij zijn tante Greetje Blankers de laatste grotbewoonster van Nederland). Haar huisje lag pal naast de groeve ingang Zonneberg.

Robbie ging dus heel vaak met zijn tante mee om aardappels en witlof op te halen die zij bewaarde in de Zonneberg. Wiel is de senior en werkt bij Artifort waar Charles ook gewerkt heeft, Henk is de junior en Jan een vrijgezelle Indo hij werkt bij de waterstaat. Odile tenslotte is tot dan de enige vrouw in het gezelschap en de vriendin van Charles. Na een tijdje gaat ook mijn vrouw Annie vaker mee.

Na de kennismaking van Charles vrienden en een versnapering in het café vertrekken we richting Zonneberg, voorzien van de typisch Nederlandse borrel versnaperingen in onze rugzakken.

Blokjes kaas en schijfjes worst, de drank is de toen zeer populaire Duitse sekt Zeller Schwarze Katz”

Zonneberg maakte toen een grote indruk op mij, letterlijk en figuurlijk!In mijn jeugd waren de Maastrichtse kazematten immers mijn speelterrein. Kilometers lage rechte gangen als in een mini doolhof.

De mergelgroeve daarentegen zijn ruim, weids en heel hoog!

Na een uurtje of twee wandelen was het tijd voor een hapje en drankje, iets wat tot de dag van vandaag niet veranderd is in een bergtocht! Alleen de hapjes zijn iets anders geworden.

Ik was al wel een in de “grotten”geweest maar dat was dan met een gids op een veel belopen route, of een enkele keer twee of drie gangen in een keldertje wat toevallig open stond, maar die zaterdagavond was het echte werk.

Als je op deze manier de berg ontdekt dan is het van: nou ja, ik heb het meegemaakt het was leuk maar voor mij hoeft het niet meer, of: je wordt er door gepakt en dat gaat nooit meer over! Zo loop je het “bergvirus”op!

We hebben dit met het groepje jaren gedaan als dè manier om een zaterdagavond samen door te brengen. We bezochten heel veel Zonneberg en Noord (waar we gewoon een sleutel van hadden zoals velen met ons), maar ook Caestert, Ternaaien beneden en boven. In die tijd kon je nog gewoon met de auto over de Luikerweg naar de hoeve Caestert. Het gat van de ENCI groeve was toen nog niet wat het inmiddels is.Iets wat de huidige generatie zich helemaal niet kan voorstellen.

En niet te vergeten: via het fort S.Pieter naar Noord, of anders om: via de Nekami tunnel naar Noord en dan via de wenteltrap naar het fort naar buiten. Het een en ander met behulp van een relatie in het fort! Favoriete doelen en rustplekken: de “Gothart” (op weg naar het fort) in Noord. De “Rechters” na een inspannende kruiptocht (ook in Noord). Het “Vossenhol” als we niet zoveel zin hadden om te lopen. Deze plekken zijn voor ingewijden zeer herkenbaar.

Dit alles was toen ook illegaal, maar op een heel andere manier dan nu. Er werd niet of nauwelijks gecontroleerd en veel ingangen stonden open. Vernielingen waren er toen ook al, zoals een poort die er met een auto gewoon uitgetrokken werd. En baldadigheden zullen nooit stoppen.

Ik zou God op mijn blote knieën danken als ik, met de kennis van nu, de plekken die we toen allemaal bezocht hebben nog eens zou kunnen terugzien! Destijds waren dat ook al verboden, moeilijk toegangbare plekken maar kruip door en sluip door lukte dat wel. In de tussentijd zijn heel veel plekken in de cementmolens verdwenen en blijven alleen maar herinneringen.

Dit groepje “bergmaten” heeft het jaren volgehouden, maar op een goed moment was het over. Wel gewoon vrienden gebleven en elkaar regelmatig gezien maar het samen berglopen was voorbij. De interesse echter niet!


Mijn “eigen” ontdekking van Caestert

Ergens eind 1980 krijg ik een nummer van de SOK (Studiegroep Onderaardse Kalksteengroeves) in handen waarin een artikel over de vleermuizen-kraamkamers in de Caestert groeve.




In het artikel staat ook een kaartje bij met de juiste plek.

Van dat kaartje heb ik toen een kopietje laten maken, en na enig draaien en lang turen had ik de route naar de betreffende plek gevonden.




Ik was dus al vaker met de zaterdagavond groep in Caestert geweest, maar de weg wist ik er niet. In mijn eentje dus de stoute schoenen aangetrokken en met het kaartje de kraamkamer gezocht. Achteraf en met de kennis van nu was het simpel.

Dit was dus de eerste echte kennismaking met Caestert, de mooiste groeve van heel Limburg. Caestert is een echt museum! Als je voor het eerst de Narren ziet of de religieuze tekeningen begrijp je pas goed dat de tijd hier stilgestaan heeft. Als je het opschrift van Lambier uit 1468 ziet staan realiseer je jezelf dat hier honderden jaren niets veranderd is. Wat een voorrecht is het om dat zo te kunnen aanschouwen.

Tientallen jaren later tijdens onze onderzoek in de Zonneberg heb ik nog altijd dat gevoel.

Wat later in de tijd, het is dan al jaren negentig, ontmoet ik Rob Heckers, een stuk jonger dan ikzelf, maar wel op dezelfde golflengte wat het berglopen betreft. Door en met hem heb ik onder andere de Caestert groeve leren kennen en waarderen. Wij zijn nog altijd bergmaten, maar vooral goede vrienden.

P.S. terwijl ik dit hier zit te schrijven hebben we, ondanks de Corona, alweer onze volgende afspraak! Het gaat echt niet over . . . . .