zondag 23 januari 2011

Hemel en Aarde


Deze komt van het stapeltje “nog niet helemaal duidelijk”.
Vertaald, of beter gezegd ontcijferd, is de tekst dus wel maar de toedracht of het waarom het geschreven werd is nog onduidelijk.
Er staat te lezen:

Anno 1794 quamen eenen
slaeck, dat hyemel en aerden beiven onder
di stenen
Anton Giliesschen
Hey dit geschreven

En in onze huidige spelling zouden we dan (letterlijk) schrijven:

Anno 1794 kwam een
slag dat hemel en aarde beefden onder
de stenen
Anton Giliesschen
heeft dit geschreven

Het meest voor de hand liggend is natuurlijk een instorting van een bepaald gedeelte in de “Lacroix” of grote berg zoals de locale bevolking deze groeve pleegt te noemen, maar echte aanwijzingen zijn daar niet voor. Althans niet direct bekend, want in een streek waar verzakkingen (bijna) aan de orde van de dag zijn wordt niet ieder voorval genoteerd mits dat er natuurlijk slachtoffers vallen!
Een andere reden zou oorlogsvoering kunnen zijn: met veel lawaai van bulderende kanonnen, zij het niet dat op het moment van noteren (1794)
enkel voor de stad Maastricht legers ( de Franse troepen belegerden weer eens Maastricht) actief waren. Een deel van hun troepenmacht was ongetwijfeld in deze contreien aanwezig, maar hun geschutstukken zullen zich dan in de nabijheid van de Maastrichtse verdedigingswerken bevonden hebben. Een verdere mogelijkheid zou een aardbeving zijn, maar na enig speurwerk in de analen van Zichen-Zussen-Bolder is er sprake van een hevige en ernstige aardbeving in september 1692, een beving in 1773, en nog een in 1828, dus een (geregistreerde) aardbeving zal het niet geweest zijn.
Het blijft dus (voorlopig) nog een raadsel wat er in 1794 plaatsvond dat hemel en aarde deed beven . . . .
Met dank aan Peter Zonneveld voor het mede ontcijferen van de tekst.

1 opmerking:

  1. Hallo Jacques,
    Bij een zoektocht naar aardbevingen in de streek kwam ik bij uw blog uit. En op de vorige website die ik bezocht, stond toevallig dat er in 1794 twee lichte aardbevingen plaatsvonden in Stavelot (en Malmedy), in vogelvlucht 50 km van Zussen (http://seismologie.oma.be/index.php?LANG=NL&CNT=BE&LEVEL=230). Ik weet niet of een van deze sterk genoeg was om een instorting te veroorzaken?
    Mvg,
    Els

    BeantwoordenVerwijderen