Slim

Slim

Bovenstaande afbeeldingen laat ons een “kolom” zien.

Kolommen zijn normaliter de wanden van een groeve waar je langs loopt, en vaak zijn die kolommen zo groot ( 4x4 of zelfs 8x4 of 8x8 meter) dat je het niet eens in de gaten hebt dat het pilaren zijn.

In de ondergrondse (mergel)winning moet je een grote hoeveelheid materiaal laten staan om de stabiliteit te garanderen.

Gangbreedtes en kolomafmetingen waren heel vaak voorgeschreven, maar natuurlijk niet voor alle groeves. In de zogenaamde “boerenbergjes”

werd er vaak gewerkt naargelang de situatie, en dan kom je wel eens een klein pilaartje tegen!

Dat kan verschillende redenen hebben:

Roofbouw, dan zijn er gewoon voor het gemak nog een aantal blokken weggezaagd van de kolom wat overigens een gevaarlijke bezigheid is

( het hele dak van de groeve rust immers op de kolommen)

Of: de techniek waarmee de bergwerkers het gevaar van een leeglopende aangesneden aardpijp hebben bestreden: het laten staan van een kolom waarin de aardpijp zich bevind.

Hoewel het hier een bekende werkwijze betreft kom je het niet zo vaak tegen in de ons bekende groeves.
In een enkele groeve is het echter een aantal keer te zien en dat wil ik de lezer niet onthouden.
Op de bovenste foto de gehele kolom, op de tweede afbeelding de bovenkant met duidelijk de aardpijp.

Er bestaan natuurlijk veel kolommen met aardpijpen erin maar die zijn nooit aangesneden bij de ontginning.
De doorgaans ervaren blokbrekers hoorden bij het hakken en zagen al of er een onregelmatigheid zoals een aardpijp aanwezig was en konden dus op voorhand al beredeneren hoe ze deze storing konden omzeilen.
Evengoed is dit ook vaker misgelopen en stroomde er tonnen materiaal zoals zand, klei, en stenen de gangen in, wat op menige plaats nog te zien is.

Bij een kleine storing liet men ook vaker alleen een blok aan het plafond zitten waarin de aardpijp dan bleef opgesloten, en dat resulteerde wel eens in een zogenaamde “drup”.

Regen of grondwater in de aardpijp sijpelde dan langzaam in het blok en eenmaal verzadigd begon dit te lekken met een gestaag vallende drup.

Een heel bekend voorbeeld is de negendrup in het gangenstelsel Slavante

Vanuit het blok aan het plafond viel welgeteld iedere negen seconden een druppel helder water, en dus was deze negendrup al honderden jaren geleden een heuse attractie in de Maastrichtse grotten!

De nostalgische zwart-wit foto toont ons de beroemde negendrup